ANTALYA BAROSU BAŞKANLIĞI

 BASINA VE KAMUOYUNA 

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 1954 yılında Türkiye tarafından imzalanmış olup, taraf devletler sözleşmeye uyma yükümlülüğü altındadır. Bu yükümlülük gereği Anayasamızın 90/5. maddesi “Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesi’ne başvurulamaz. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.” şeklinde düzenlenmiştir.  Anayasamızda yer alan bu hüküm açıkça AİHM tarafından verilen kararların öncelikli ve bağlayıcı olduğunu ifade etmektedir. Bilindiği gibi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin “Kararların bağlayıcılığı ve infazı” başlıklı 46. maddesinde “1. Yüksek Sözleşmeci Taraflar, taraf oldukları davalarda Mahkeme’nin verdiği kesinleşmiş kararlara uymayı taahhüt ederler...”  

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Dairesi tarafından 22 Aralık 2020 tarihinde verilen, içtihat niteliğinde olup, AİHM’nin bütün dairelerini ve devletleri bağlayıcı ve kesin nitelikteki Selahattin Demirtaş kararında hak ihlaline, tutukluluğunun siyasi olduğuna ve sonlandırılması gerektiğine ve ayrıca AİHM kararlarına uyulması gerektiğine hükmedilmiştir. Bugüne kadar olduğu gibi, biz kez daha vurguluyoruz: Antalya Barosu olarak tüm hak ihlallerinin, hukuka aykırılıkların karşısındayız, tutuklamaların da hukuka uygun ve hak ihlallerine neden olmayacak şekilde olması gerektiğini düşünüyoruz.   

AİHM kararlarının icrasını takip eden Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi 2019 raporuna göre Türkiye, uygulamadığı 184 AİHM kararıyla, “AİHM kararlarını uygulamayan ülkeler” listesinde ikinci sırada yer almaktadır. Uygulanmayan bu kararlardan dolayı bugüne kadar Türkiye toplamda milyonlarca Euro tazminat ödemiş durumdadır.  

Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devletidir, olması gerekir. İç hukuk ve milletlerarası hukuk kuralları ile bağlıdır. Hukuk devleti olmanın bir gereği olarak da tarafı olduğumuz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 46. maddesi gereğince kesin ve bağlayıcı olan AİHM kararlarına uygun hareket edilmeli, milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler derhal yerine getirilmelidir. 

Anayasa Mahkemesi kararlarının yerel mahkemelerce uygulanmadığı gibi, AİHM kararlarının da uygulanmaması, 2020 İnsani Özgürlük Endeksinde 162 ülke arasında 119.; Hukukun Üstünlüğü Endeksinde 128 ülke arasında 107. sırada yer alan, Özgür Olmayan Ülkeler kategorisinde sayılan, özgürlüklerin son 10 yılda Burundi'den sonra en çok gerilediği ikinci ülke olan ülkemizi daha da geriye götürecek ve bundan herkes zarar görecektir. Biz bu utancın bir parçası olmadık, olmayacağız! 

ANTALYA BAROSU BAŞKANLIĞI